Program Dove Self-Esteem powstał, aby pomóc kolejnemu pokoleniu cieszyć się swoim wyglądem i w pełni wykorzystać swój potencjał w każdej dziedzinie życia. Od 2004 realizowany jest z sukcesem na całym świecie. W tym czasie Program Dove Self-Esteem dotarł do 35 milionów nastolatków ze 140 krajów. W 2018r. pod honorowym patronatem Rzecznika Praw Dziecka program został wprowadzony także w Polsce. Pierwsza edycja pozwoliła dotrzeć do ponad 30 000 nastolatków i zmienić ich sposób postrzegania samych siebie.
Program został stworzony z myślą o nauczycielach i rodzicach, a przede wszystkim uczniach klas IV-VIII szkół podstawowych i jest realizowany w oparciu o:
• warsztaty klasowe, mające na celu budowanie pozytywnej opinii o sobie i swoim ciele,
• materiały edukacyjne adresowane dla nauczycieli opracowane przez eksperta Programu Marię Rotkiel – psycholog, terapeutkę rodzinną, trenerkę rozwoju osobistego,
• a także materiały dostępne online dla rodziców, pomocne w poruszaniu trudnych kwestii z własnymi dziećmi, dzięki którym dorośli dowiedzą sie jak pomóc nastolatkom tworzyć zdrowe relacje, przezwyciężyć problemy z akceptacją własnego ciała i jak poradzić sobie z trudnymi kwestiami dotyczącymi ich samooceny i pewności siebie.
Wszystkie dostępne na stronie https://www.dove.com/selfesteem materiały (scenariusze lekcji, przewodniki dla nauczyciela, karty pracy ucznia, filmiki i prezentacje) są dostępne nieodpłatnie dla szkół i osób zainteresowanych tematyką programu.
Dotychczas Program Dove Self-Esteem pozytywnie zmienił życie
35 milionów osób w 140 krajach i stał się największym tego typu projektem edukacyjnym.
Od 2018r. realizowany jest w Polsce i dotarł już do ponad 30 000 nastolatków.
Nastolatki, piękno, pewność siebie …
Polska edycja globalnego badania
Dziewczęta na całym świecie żyją w społeczeństwie, które wywiera na nie ogromną presję. Ponad połowa (6 na 10) dziewczynek na świecie przyznaje, że czuje presje we wszystkich dziedzinach życia, a niewiele mniej (53%) utożsamia to z koniecznością bycia piękną.1
Skąd się bierze ta presja?
Zdaniem nastolatek w Polsce z najbliższego otoczenia oraz mediów! Aż 7 na 10 dziewczynek przyznaje, że media i reklama wyznaczają nierealistyczne standardy piękna. 40% nastolatek dostrzega też negatywny wpływ mediów społecznościowych2, które zwiększają presję i motywują do kreowania wizerunku zgodnego z aktualnymi trendami. To wszystko sprawia, że nastolatki nie mają wysokiej samooceny, co przekłada się na komfort ich życia, postrzeganie samych siebie i znacząco utrudnia realizację własnego potencjału.
Kiedy młodzi ludzie wycofują się z życia społecznego i nie wykorzystują swojego potencjału traci na tym społeczeństwo.
Z badania przeprowadzonego w Polsce wynika, że kiedy dziewczęta nie czują się dobrze we własnym ciele…
Tymczasem kluczem do szczęścia i pełnego wykorzystania swojego potencjału jest wiara w siebie i samoakceptacja, która pozwala budować wysoką samoocenę i nabrać przekonania co do własnej wartości i kompetencji.
Wysoka samoocena sprawia, że dziewczynki rzadziej deklarują, że chciałaby darzyć siebie większym szacunkiem. Podczas, gdy 71% nastolatek z niską samooceną cały czas ma z tym problem. Zyskując pewność siebie, zyskują odwagę i samoakceptację, odkrywają swoją wewnętrzną siłę, która pozwala im manifestować własną indywidualność i cieszyć się swoją odmiennością bez potrzeby naśladowania innych. Ta postawa przekłada się również na podejście do rozwiązywania problemów w dorosłym życiu.
1 Globalny Raport Dove „O poczuciu piękna i samoocenie dziewcząt”, 2017; Raport powstał na podstawie badania przeprowadzonego przez Edelman Intelligence, z siedzibą w Londynie; https://www.unilever.com/Images/dove-girls-beautyconfidence-report-infographic_tcm244-511240_en.pdf
2 Raport z polskiej edycji badania „O poczuciu piękna i pewności siebie wśród dziewcząt” zrealizowanego przez Clue Lab na zlecenie marki Dove techniką CAPI w lutym i marcu 2018 roku.
Wywiad z ekspertem programu Dove Self Esteem – Marią Rotkiel – psycholog, terapeutką rodzinną, trenerką rozwoju osobistego
Z jakimi problemami emocjonalnymi zmagają się dzisiejsze nastolatki?
MR: Okres dorastania to czas intensywnych zmian
psychofizycznych, ale przede wszystkich czas konfrontacji z trudnymi
wyzwaniami, do których należy budowanie pozytywnej samooceny
i pozytywnych relacji społecznych. Każdy z nas pamięta, jak ważny i trudny jest
moment, gdy przestajemy być dziećmi i zaczynamy przejmować się tym, jak
wyglądamy, czy inni nas lubią i akceptują oraz tym, czy spełnimy oczekiwania
otoczenia. Dzisiejsze nastolatki, moim zdaniem, mają jeszcze trudniejszą
sytuację. Świat się zmienił i w dobie mediów społecznościowych panuje większa
presja na bycie „idealnym”.
Dzisiejsze realia kulturowe to moda na atrakcyjność, na wygląd, który jest wyidealizowany. Młodzi ludzie kształtują swoją osobowość, swoją samoocenę i budują swój system wartości pod ogromną presją wzorców oferowanych w mediach, szczególnie w social mediach. To naraża ich na stres i frustrację. Przez tę presję mają gorszy nastrój, czują się niepewnie, mniej wartościowo, boją się oceny innych i odrzucenia. Często cierpią z powodu lęku, stresu i małej pewności siebie. Dlatego powinniśmy im pomóc i wspierać ich w budowaniu pozytywnej samooceny i radzeniu sobie z presją idealnego wyglądu.
Jaka jest rola mediów społecznościowych w kształtowaniu się samooceny nastolatków?
MR: Opublikowane w Psychology Today badania mówią, że dzisiejsze nastolatki są bombardowane przez ok. 5000 reklam dziennie. Reklamy nie pochodzą jedynie z telewizji czy kolorowych gazet, ale przede wszystkim ze stron internetowych, blogów czy mediów społecznościowych. Werbalny i niewerbalny sposób przedstawienia kobiet w tych komunikatach wywiera znaczący wpływ na to jak dziewczynki postrzegają same siebie. Ponadto badania przeprowadzone przez MediaSmarts, organizację, która skupia się na edukacji medialnej, pokazują, że godzina przeglądania kolorowych gazet obniża poczucie własnej wartości u ponad 80% dziewczynek. To kolejny dowód na to jak silny wpływ wywierają media na młodych ludzi. Jeśli dodamy do tego aktywność influencerów w social mediach – wrzucanie wyretuszowanych, idealnych zdjęć z idealnymi ujęciami i filtrami upiększającymi mamy pełen obraz tego z czym mierzy się dziś każdy nastolatek, który stara się zbudować własne poczucie wartości. W efekcie młodzi ludzie porównują się do nierealistycznego obrazu ciała. Starają się wyglądać w sposób, który inni uznają za atrakcyjny, tak aby zdobyć uznanie i „lajki”. Idealny świat pięknych ludzi to rzeczywistość w social mediach, która powoduje trudne emocje u nastolatków, bo tym wymaganiom nie sposób sprostać. Presja idealnego wyglądu w mediach społecznościowych zaniża poczucie wartości i samoocenę współczesnych nastolatków.
Czy samoakceptacji i pewności siebie można nauczyć?
MR: Samoakceptacji i pewności siebie uczymy się przede wszystkim w dzieciństwie i w okresie dorastania. To postawa, na którą składa się nasza samoocena, czyli nasz obraz we własnych oczach
i to, co o sobie myślimy oraz wzorce zachowań dotyczące tego, jak siebie traktujemy i jak budujemy relacje ze światem. Możemy nauczyć się szacunku do siebie, akceptacji siebie i swoich mocnych oraz słabszych stron, możemy nauczyć się asertywności i świadomości tego, że każdy jest inny, że różnimy się od siebie i każdy jest na swój sposób wyjątkowy zasługując na szacunek i akceptację. Aby młodzi ludzie uczyli się samoakceptacji i pewności siebie, to my, dorośli (rodzice, pedagodzy) musimy ich w tym wspierać, rozmawiać z nimi o ważnych tematach dotyczących samooceny i podpowiadać, jak radzić sobie z krytyką i presją idealnego wyglądu. Gdybym mogła porozmawiać z sobą samą sprzed kilkudziesięciu lat, to powiedziałabym sobie: „Jesteś wyjątkowa i zasługujesz na miłość i szacunek. Nie musisz być idealna, bądź sobą!” – i to mówię nastolatkom, których dziś wspieram w budowaniu ich pewności siebie i pozytywnej samooceny.
Wspomniała Pani o rodzicach i nauczycielach. Jaka jest więc Pani zdaniem rola rodziców, szkoły (i psychologów) w procesie kształtowania pewności siebie młodych ludzi?
MR: Rola rodziców i szkoły w procesie kształtowania pewności siebie młodych ludzi jest kluczowa. To od dorosłych młodzież powinna uczyć się tolerancji, akceptacji, asertywności oraz sposobów budowania pozytywnej samooceny. Zajęcia z budowania pozytywnej samooceny, zorganizowane w szkole, mogą być okazją do nabycia świadomości własnego ciała i pewności siebie oraz sposobów stawiania czoła presji idealnego wyglądu. Jeśli rodzice potrafią rozmawiać i wspierać dziecko na co dzień, to będzie ono przekonane o własnej wartości i odporne na krzywdzącą krytykę. Podobną rolę odgrywają w życiu nastolatków nauczyciele i psychologowie. Dzieci uczą się od nas, obserwują i to my, dorośli dajemy im fundament do budowania ich samooceny i pewności siebie.
Rodzice często pytają dzieci po powrocie ze szkoły standardowo„Co słychać?” – dla rodziców to wyraz troski i przejaw chęci zagajenia rozmowy z pociechą, dla nastolatków – kolejny stały punkt dnia. Jak zatem rozmawiać z dziećmi, żeby chciały się z nami dzielić swoimi przeżyciami?
MR: Zamiast standardowego i codziennie tego samego pytania: „Co słychać?” popatrzmy na nasze dziecko uważnie i zastanówmy się jaki naszym zdaniem może mieć nastrój. Na przykład, gdy widzimy, że jest zamyślone powiedzmy „Widzę, że jesteś zamyślona, opowiesz mi, co się dziś działo i nad czym się zastanawiasz?” albo „Widzę, że jesteś smutna, opowiedz mi, co cię gnębi”. Możemy też zachęcić dziecko do rozmowy własną otwartością i szczerością, mówiąc na przykład „Miałam dziś ciężki dzień, moja koleżanka z pracy była dla mnie niemiła. A tobie jak minął dzień? Może chwilę porozmawiamy i sobie opowiemy o tym, co się u nas działo?” Chodzi o to, żeby dziecko widziało, że mamy na tę rozmowę ochotę i czas i że jesteśmy szczerze zainteresowani tym, co u niego słychać.
Jak Pani jako ekspert ocenia Program Dove Self-Esteem?
MR: Program Dove Self-Esteem to pierwszy tego typu projekt edukacyjny w Polsce. To zarazem jedna z największych inicjatyw wspierająca młodzież w budowaniu pewności siebie, która jest realizowana na całym świecie. Mówi o uniwersalnych i bardzo aktualnych problemach, które dotykają nastolatków i pozwala wypracować rozwiązania, dzięki którym młodzi ludzie uczą się doceniać siebie. Dla nauczycieli to okazja do przeprowadzenia lekcji o budowaniu pozytywnej samooceny w ciekawy i angażujący sposób. To ogromne ułatwienie nie tylko dla pedagogów, ale i wszystkich dorosłych, którzy chcą wspierać młodzież w budowaniu świadomości własnej wartości i odporności na presję idealnego wyglądu. Program Dove Self-Esteem odpowiada na problemy i najważniejsze wyzwania naszych dzieci i nastolatków.
Jak ocenia Pani efekty pierwszej edycji programu?
MR: Dotarliśmy do ponad 30 000 młodych ludzi w ciągu jednego roku. Program spotkał się z ogromnym zainteresowaniem i wiem, że pomógł wielu nastolatkom w budowaniu pozytywnej samooceny oraz wsparł dorosłych w pracy z młodzieżą. Przygotowane w ramach programu materiały pozwoliły na podjęcie trudnych zarówno z punktu widzenia rodziców, jak i nauczycieli tematów dotyczących akceptacji własnego ciała i pewności siebie. Zagadnień, które dotykają wszystkich młodych ludzi. To bardzo potrzebny program i jestem bardzo szczęśliwa, że mogę uczestniczyć w jego drugiej edycji.
Czego życzyłaby Pani rodzicom, nauczycielom i nastolatkom, którzy mierzą się z tematem budowania pewności siebie?
MR: Przede wszystkim życzę, aby zawsze znaleźli czas na rozmowę i byli nawzajem życzliwi i uważni na siebie. Chodzi o to, żeby zauważać drugiego człowieka i to, w jakim jest nastroju. Zapytać „Widzę, że coś cię martwi, czy mogę ci jakoś pomóc?”. Nasza samoocena i to, czy potrafimy wspierać innych w budowaniu oczucia własnej wartości wymaga wrażliwości i troski o emocje i wzajemne relacje, w których poszanowanie drugiego człowieka i pozytywny stosunek do innych są najważniejsze.
